Dans- en Bewegingstherapie toepassen bij organisatorische veranderingen binnen bedrijven

In diverse branches klinkt steeds luider de roep om verhalen. Communicatieprofessionals, teamleiders, trainers, HRM-managers, consultants, mensen uit het onderwijs, advocaten, acteurs, presentatiecoaches, therapeuten…, mensen uit diverse beroepsgroepen tonen een groeiende interesse in Storytelling. Maar wat is Storytelling nu precies? En waarvoor wordt het gebruikt?

Storytelling klinkt dan wel heel hip en modern, maar het is zeker geen nieuw begrip. De techniek om met je publiek te communiceren via ‘inhoud’ bestaat immers al zeer lang. Verhalen kan je overal terug vinden, denk maar aan de eerste rotsschilderingen in de oertijd, de Griekse en Egyptische mythes en sagen, traditionele Amerikaanse culturen waar het vertellen van verhalen een essentieel onderdeel is van de cultuur, of zelfs de Bijbel, die tot vandaag het meest verkochte boek ter wereld is en waarvan de verhalen tot diep in de maatschappij zijn ingedrongen.

Verhalen als basisbehoefte

Storytelling, of ‘het vertellen van verhalen’, dateert van vóór het schrijven. Mondelinge verhalen over gebeurtenissen zijn te vinden in alle beschavingen. Elke cultuur heeft zijn eigen verhalen die worden gedeeld als een middel van entertainment, educatie, cultureel behoud of het aanwakkeren van morele waarden. Storytelling werd bijvoorbeeld gebruikt om natuurlijke fenomenen te verklaren of om het ontstaan van de wereld uit te leggen. Maar ook om belangrijke momenten in de geschiedenis van een volk levendig te houden of om lessen door te geven. Mondelinge verhalen gingen van de ene generatie op de andere over en verhalenvertellers werden beschouwd als genezers, leiders, spirituele gidsen, leraren, houders van culturele geheimen en entertainers.

Een behoefte om verhalen te vertellen en te horen is essentieel voor onze soort. Onderzoek wees uit dat deze behoefte op de tweede plaats staat, na voeding en vóór liefde en onderdak. Miljoenen mensen overleven zonder liefde of thuis, maar bijna niemand kan in stilte overleven. Het tegenovergestelde van stilte leidt snel tot een verhaal, en het geluid van het verhaal is het dominante geluid van ons leven.

Hedendaagse verhalen

Tegenwoordig hebben we naast de traditionele vormen van vertellen (sprookjes, volksverhalen, mythologie, legenden, fabels,…) heel wat nieuwe middelen om verhalen te brengen en te delen. Nieuwe vormen van media creëren immers nieuwe manieren waarop mensen verhalen kunnen opnemen, uitdrukken en consumeren. Hedendaagse verhalen worden ook veel gebruikt om educatieve doelen aan te pakken. Verhalen worden toegepast in spellen, digitale platforms, documentaires, reclame, enz. Maar ook in therapeutische toepassingen zoals bijvoorbeeld Dramatherapie kregen verhalen een prominente plaats.

Storytelling

Kort gezegd is storytelling het toepassen van verhalen om een doel te bereiken en betrokkenheid te creëren. Verhalen raken ons, zijn concreet, zijn gemakkelijk te delen en geven betekenis. Maar storytelling is niet enkel het element ‘telling’ (vertellen) maar ook luisteren, vormen, leren en verspreiden. Storytelling is een middel om ervaringen te delen en te interpreteren. Het kan worden gebruikt als een methode om ethiek, waarden en culturele normen en verschillen te onderwijzen. Het is een basis voor leren en onderwijzen. Bij kinderen wordt storytelling gebruikt als een hulpmiddel om hen het belang van respect bij te brengen door middel van luisteren. Het wordt ook toegepast om kinderen te leren respect te hebben voor alle leven, waarde te hechten aan onderlinge verbondenheid en altijd te werken om tegenspoed te overwinnen.

Toepassingen van Storytelling

• Inheemse culturen

Inheemse culturen van Noord- en Zuid-Amerika gebruiken storytelling als een orale vorm van taal die verband houdt met praktijken en waarden die essentieel zijn voor het ontwikkelen van iemands identiteit. Verhalen worden niet enkel verteld voor amusement, maar ook voor het aanleren van waarden. Storytelling vind je terug bij de Navajos, DeSto:lo-gemeenschap (Canada), de Quchua-gemeenschap (Peru), de Tewa-gemeenschap (Arizona), de Nahuatl-gemeenschap (Mexico), enz. De Afrikaanse lofpoëzie is een orale traditie die tot op vandaag overal in Afrika sterk vertegenwoordigd is (Kasala in Congo).

• Verhalen vertellen als een politieke praktijk

In de politiek wordt de techniek van storytelling al lang toegepast. Want een sappig verhaal verkoopt beter dan een saaie opsomming van het partijprogramma.

• Therapeutische verhalen

Therapeutisch vertellen is het vertellen van een verhaal in een poging om zichzelf of de situatie beter te begrijpen. Psychodrama, Drama Therapy, Playback Theatre zijn inmiddels bekende therapeutische methodes die allen een aspect van ‘vertellen’ inhouden.

• Bedrijfsleven

In de bedrijfswereld is storytelling een steeds belangrijk wordend aspect. Communiceren met behulp van storytellingtechnieken is een effectievere manier om informatie te leveren dan alleen ‘droge feiten’ te gebruiken. Het gebruik van storytelling in het bedrijfsleven noemt men ook ‘serious storytelling’. Verhalen worden gebruikt om conflicten te beheren, om de toekomst vorm te geven of om redeneerprocessen in gang te zetten en anderen te overtuigen. Werknemers hebben de behoefte aan samenwerking, informatie, teamspirit en vertrouwen.

• Marketing

Storytelling wordt tegenwoordig steeds vaker gebruikt in advertenties om klantenloyaliteit te creëren. Deze marketing trend echoot de diepgewortelde behoefte van alle mensen om te worden vermaakt. Verhalen zijn illustratief, gemakkelijk te onthouden en staan elke firma toe om sterkere emotionele banden met de klanten te creëren. Consumenten eisen steeds meer een persoonlijker band met de manier waarop ze informatie verzamelen. Onze hersenen zijn veel meer betrokken bij verhalen dan bij koude, harde feiten. Geslaagde voorbeelden hiervan zijn de ‘Meer’-campagne van Luminus en het welgekende ‘Kerstman’-verhaal van Coca Cola.